Waar in 't bronsgroen eikenhout

Door: Piet Laumans

Onlangs bezocht ik de boeklezing van Donuteconomie van Kate Raworth. Raworth vertelt over de omkering die nodig is in het economisch denken. Zij gelooft in een model waarbij de natuur niet langer de blinde vlek van het systeem is. Die vormt juist – samen met de mens – het hart van het model. Dit zette mij aan het denken. Misschien kan het allemaal wel beter, óók in onze sector.

De stikstofcrisis

De huidige stikstofcrisis is misschien wel het beste voorbeeld. De zorg voor de natuur is er wel degelijk. Het goede nieuws is dat er ook hard aan oplossingen wordt gewerkt. Ik refereer aan een tweetal nieuwsberichten:

  • Het provinciebestuur van Limburg wil ruim 200 miljoen euro van het Rijk gaan vragen voor de aanpak van de stikstofproblematiek in Limburg. De helft daarvan is bestemd voor het herstel van de natuur in beschermde Natura 2000-gebieden en de andere helft wordt gebruikt om agrarische gebieden rondom de Natura 2000-gebieden op te kopen of te innoveren.
  •  Ethiopië plantte dit jaar in één dag meer dan 200 miljoen bomen en stelde zichzelf als doel om meer dan 4 miljard bomen te gaan planten. Een investering op zich, waarvan de hele wereld mee mag profiteren. De Green Deal van Frans Timmermans maakt ook een start met 2 miljard bomen in Europa.

 Opmaat naar een oerbos

Wie de documentaire Houtbouwers van Tegenlicht heeft gezien, leerde dat een derde van het bos dat wij vandaag de dag in Nederland kennen geen wilde natuur of oerbos is. Het is geplant als productiebos. Onze voorouders voorzagen daarmee in hun eigen behoefte van circulair bouwmateriaal. Dat zetten zij onder andere in voor de botenbouw en de mijnbouw.

5% meer bos

Wat als wij onze provincie transformeren? Bijvoorbeeld door agrarische bedrijven op kwetsbare locaties om te vormen naar duurzame bosbouw. 4 miljard bomen in onze provincie gaan we niet redden. Maar als we 5% meer bos zouden planten, realiseren we al ruim 5 miljoen extra bomen.

Productie en recreatie

Planologen en landschapsarchitecten kunnen het extra groen inzetten om onze provincie nóg aantrekkelijker te maken. Voor de agrarische sector kan een nieuw circulair business model worden gecreëerd. Productie en recreatie gaan dan hand in hand. En voor de banen waarvan we afscheid moeten nemen, komen weer nieuwe in de plaats. De opmaat naar het eerste Limburgse oerbos. Met als stip aan de horizon evenwichtigere lokale voedselproductie, waarvan het rendement hoger is dan bij de huidige intensieve landbouw.

CO2-vanger als bouwmateriaal

De universiteit van Wageningen onderzoekt welke bomen het goed doen in ons veranderende klimaat. De wintereik lijkt het beter te doen dan andere soorten eiken. Wanneer wij nu de agrarische bedrijven nabij Natura 2000-gebieden transformeren naar duurzame bosbouw, leveren deze CO2-vangers ons een mooie stroom aan circulair bouwmateriaal op.

Haut architectuur

Momenteel werken wij als architectenbureau aan een aantal projecten in kruislaaghout (ook bekend als CLT, oftewel Cross Laminated Timber). ‘Haut architectuur’ noemen wij dat wel eens. Daarmee investeren onze opdrachtgevers met passie en visie in onze gezamenlijke toekomst. Maar wat graag zouden we deze moderne architectuur realiseren met hout dat geproduceerd is in onze eigen provincie.

Misschien een utopie, maar wie weet realiseren wij onze toekomstige projecten wel met onze eigen bronsgroene bomen…

 Kijktips